Zaciąganie kredytu jest szczególnym rodzajem zobowiązania, które wiąże bank oraz kredytobiorcę. Z tego powodu banki, ale coraz częściej także firmy pożyczkowe, zanim udzielą potencjalnemu kredytobiorcy finansowego wsparcia w postaci kredytu czy pożyczki gotówkowej, bardzo skrupulatnie oceniają jego zdolność kredytową oraz badają jego dochody i wydatki.
Jednak o ile kredytobiorcy zdają sobie sprawę z tego, że pojawienie się w bazach BIK czy KRD może skutkować odmową przyznania kredytu, nie zawsze wiedzą, czym jest zdolność kredytowa i jaki może mieć wpływ na udzielenie dowolnego kredytu.
Zdolnosc kredytowa – na co banki zwracaja uwage
Według oficjalnych wytycznych, podawanych przez Komisję Nadzoru Finansowego, zdolność kredytowa, którą czasem nazywa się także scoringiem, jest punktową oceną zdolności kredytobiorcy do spłacenia zobowiązania finansowego. W praktyce oznacza to, że banki i instytucje finansowe specjalizujące się w udzielaniu kredytów, dostępnych zarówno jako zobowiązania długoterminowe typu kredyt mieszkaniowy, jak i karty kredytowe, biorą pod uwagę różne czynniki, które decydują o możliwości terminowego spłacenia zaciąganego kredytu.
Podstawowymi wielkościami, które są brane pod uwagę przy wyliczaniu zdolności kredytowej, są oczywiście uzyskiwane dochody oraz wydatki stałe, które ponosi kredytobiorca, z uwzględnieniem rat innych kredytów. Dla banków ważny jest również stan cywilny kredytobiorcy, miejsce jego zamieszkania, okres zatrudnienia i wykształcenie czy dotychczasowa współpraca z bankiem.
Najwazniejsze sa jednak dochody
Najważniejszym aspektem, na którym skupiają się banki, jest wysokość osiąganych dochodów oraz ponoszone regularnie wydatki. Wyżej punktowane są zazwyczaj dochody osiągane z tytułu umowy o pracę, niektóre banki uwzględniają również dochody z tytułu umów cywilno-prawnych traktując je jako normalne wynagrodzenie pod warunkiem, że potencjalny kredytobiorca może przedstawić umowy, które były zawierane regularnie.
Od uzyskiwanych dochodów dokonuje się odliczeń na różne wydatki, grupując je w odpowiednie kategorie. Kredytobiorca musi wskazać wysokość wydatków stałych, ponoszonych z tytułu wynajmu mieszkania lub czynszu, z uwzględnieniem rachunków za energię elektryczną czy gaz. Bank, w zależności od sytuacji rodzinnej, odlicza także wydatki ponoszone na wyżywienie i zakup niezbędnych do życia produktów, przy czym bardzo często ta kwota jest różna dla różnych banków. Do stałych wydatków zaliczane są także wszelkie raty kredytów i minimalna kwota do spłaty limitu na karcie kredytowej. Gdy pojawia się nadwyżka finansowa, a klient określił parametry, jakie ma spełniać kredyt gotówkowy, który chce zaciągnąć, wówczas wysokość nadwyżki porównuje się z wysokością raty do spłaty kredytu. Po zapłaceniu raty kredytu kredytobiorca powinien mieć nadal jakąś nadwyżkę finansową do dyspozycji. Ratę przykładowego kredytu można obliczyć tutaj.
Niska zdolność kredytowa może być powodem, dla którego bank może się domagać od kredytobiorcy ustanowienia dodatkowych zabezpieczeń, np. w postaci zastawu na majątku czy też pozyskaniu poręczyciela, który będzie dla banku gwarancją spłaty kredytu.
