Zarządzanie przez wyjątki (ang. management by exception)
System zarządzania, w którym ustala się standardy (normy) dla różnych operacji, z którymi porównuje się faktyczne wyniki. Różnice (odchylenia) między tymi wielkościami uznane za istotne są przedmiotem zainteresowania zarządu przedsiębiorstwa i podejmowania działań zaradczych.
Źródło: Jaruga A., Kabalski P., Szychta A. (2010), Rachunkowość zarządcza, Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa, s. 813.
Poprzez porównanie rzeczywistych wielkości różnych pozycji kosztów z wielkościami planowanymi menedżerowie mogą dostrzec, które pozycje kosztów odbiegają od wielkości planowanych i przez to wymagają zwrócenia na nie baczniejszej uwagi. Taki sposób zarządzania nazywa się zarządzaniem przez wyjątki, co oznacza, że uwaga i wysiłki menedżera mogą być skoncentrowane na znaczących pozycjach odchyleń od oczekiwanych rezultatów.
Drury C. (1996), Rachunek kosztów. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 372.
Technika, w której menedżerowie ustawiają górną i dolną granicę tolerancji odchyleń i badają tylko te odchylenia, które wykraczają poza wyznaczone zakresy tolerancji (tłumaczenie własne).
Rainborn C. A., Barfield J. T., Kinney M. R. (1996), Managerial Accounting, wyd. II, West Publishing Company, Minneapolis, Saint Paul, s. 914.
Proces podejmowania działań jedynie w przypadku, gdy bieżące wyniki znacząco odbiegają od planowanych (tłumaczenie własne).
Jackson S., Sawyers R. (2003), Managerial Accounting: A Focus on Decision Making, South-Western Thomson Learning, Mason, Ohio, Second Edition, s. 519.